هدف:

"یکی از بهترین تعریف هایی که از مهندسی برق شده است، این است که محور اصلی فعالیت های مهندسی برق، تبدیل یک سیگنال به سیگنال دیگر است. که البته این سیگنال ممکن است شکل موج ولتاژ یا شکل موج جریان و یا ترکیب دیجیتالی یک بخش از اطلاعات باشد. مهندسی برق دارای 4 گرایش است که در زیر بطور اجمالی به بررسی آنها می پردازیم و در قسمت معرفی گرایشها به تفصیل در مورد هر کدام صحبت خواهم کرد.

 1) مهندسی برق- الکترونیک

: الکترونیک علمی است که به بررسی حرکت الکترون در دوره گاز، خلاء و یا نیمه رسانا و اثرات و کاربردهای آن می پردازد. با توجه به این تعریف، مهندس الکترونیک در زمینه ساخت قطعات الکترونیک و کاربرد آن در مدارها، فعالیت می کند. به عبارت دیگر، زمینه فعالیت مهندسی الکترونیک را می توان به دو شاخه اصلی "ساخت قطعه و کاربرد مداری قطعه" و "طراحی مدار" تقسیم کرد.

 2) مهندسی برق- مخابرات:

مخابرات، گرایشی از مهندسی برق است که در حوزه ارسال و دریافت اطلاعات فعالیت می کند. مهندسی مخابرات با ارائه نظریه ها و مبانی لازم جهت ایجاد ارتباط بین دو یا چند کاربر، انجام عملی فرایندها را به طور بهینه ممکن می سازد. پس هدف از مهندسی مخابرات، پرورش متخصصان در چهار زمینه اصلی این گرایش است شامل فرستنده، مرحله میانی، گیرنده و گسترش شبکه که گسترده هر کدام عبارتند از: فرستنده: شامل آنتن، نحوه ارسال و … مرحله میانی: شامل خط انتقال و محاسبات مربوط و … گیرنده: شامل آنتن، نحوه دریافت، تشخیص و … گسترش شبکه: مشتمل بر تعمیم خط ارتباطی ساده، ادوات سویچینگ ، ارتباط بین مجموعه کاربرها و …

 3) مهندسی برق- قدرت:

مهندسی قدرت را می توان "تولید نیروی الکتریکی" به روشهای گوناگون و انتقال و توزیع این نیروها با بازده و قابلیت اطمینان بالا، تعریف کرد. پس هدف از مهندسی قدرت، پرورش افرادی کارا در بخشهای تولید، انتقال و توزیع است که گستره این بخش عبارت است از: تولید: طراحی شبکه های تولید با کمترین هزینه و بیشترین بازده. انتقال: طراحی شبکه های انتقال، خطوط انتقال، پخش بار بر روی شبکه، قابلیت اطمینان و پایداری شبکه قدرت، طراحی رله ها و حفاظت شبکه، پخش بار اقتصادی (dispaich economic).  توزیع: طراحی شبکه های توزیع حفاظت و مدیریت آن.

 4) مهندسی برق- کنترل:

کنترل، در پیشرفت علم نقش ارزنده ای را ایفا می کند و علاوه بر نقش کلیدی در فضاپیماها و هدایت موشکها و هواپیما، به صورت بخش اصلی و مهمی از فرایندهای صنعتی و تولیدی نیز درآمده است. به کمک این علم می توان به عملکرد بهینه سیستمهای پویا، بهبود کیفیت و ارزانتر شدن فرآورده ها، گسترش میزان تولید، ماشینی کردن بسیاری از عملیات تکراری و خسته کننده دستی و نظایر آن دست یافت. هدف سیستم کنترل عبارت است از کنترل خروجیها به روش معین به کمک ورودیها از طریق اجزای سیستم کنترل که می تواند شامل اجزای الکتریکی، مکانیک و شیمیایی به تناسب نوع سیستم کنترل باشد.

• ماهیت:

انرژی اگر بنیادی ترین رکن اقتصاد نباشد، یکی از ارکان اصلی آن به شمار می آید و در این میان برق به عنوان عالی ترین نوع انرژی جایگاه ویژه ای دارد. تا جایی که در دنیای امروز میزان تولید و مصرف این انرژی در شاخه تولید، شاخص رشد اقتصادی جوامع و در شاخه خانگی و عمومی یکی از معیارهای سنجش رفاه محسوب می شود. دانش آموختگان این رشته می توانند در زمینه های طراحی، ساخت، بهره برداری، نظارت، نگهداری، مدیریت و هدایت عملیات سیستم ها عمل نمایند.

• گرایش های مقطع لیسانس:

رشته مهندسی برق در مقطع کارشناسی دارای 4 گرایش الکترونیک، مخابرات، کنترل و قدرت(1) است. البته گرایش های فوق در مقطع لیسانس تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و هر گرایش با گرایش دیگر تنها در 30 واحد یا کمتر متفاوت است. و حتی تعدادی از فارغ التحصیلان مهندسی برق در بازار کار جذب گرایشهای دیگر این رشته می شوند. با این وجود ما برای آشنایی هر چه بیشتر شما گرایشهای فوق را به اجمال معرفی می کنیم.

• گرایش الکترونیک

دکتر کمره ای استاد مهندسی برق دانشگاه تهران در معرفی این گرایش می گوید: "گرایش الکترونیک به دو زیر بخش عمده تقسیم می شود. بخش اول میکروالکترونیک است که شامل علم مواد، فیزیک الکترونیک، طراحی و ساخت قطعات از ساده ترین آنها تا پیچیده ترین آنها است و بخش دوم نیز مدار و سیستم نامیده می شود و هدف آن طراحی و ساخت سیستم ها و تجهیزات الکترونیکی با استفاده از قطعات ساخته شده توسط متخصصان میکروالکترونیک است. دکتر جبه دار نیز در معرفی این گرایش می گوید: "گرایش الکترونیک یکی از گرایشهای جالب مهندسی برق است که محور اصلی آن آشنایی با قطعات نیمه هادی، توصیف فیزیکی این قطعات، عملکرد آنها و در نهایت استفاده از این قطعات، برای طراحی و ساخت مدارها و دستگاههای است که کاربردهای فنی و روزمره زیادی دارند."

 گرایش مخابرات :

هدف از مخابرات ارسال و انتقال اطلاعات از نقطه ای به نقطه دیگر است که این اطلاعات می تواند صوت، تصویر یا داده های کامپیوتری باشد. دکتر جبه دار در مورد شاخه های مختلف این گرایش می گوید: "مخابرات از دو گرایش میدان و سیستم تشکیل می شود. که در گرایش میدان، دانشجویان با مفاهیم میدان های مغناطیسی، امواج، ماکروویو، آنتن و … آشنا می شوند تا بتوانند مناسبترین وسیله را برای انتقال موجی از نقطه ای به نقطه دیگر پیدا کنند. همچنین یکی از فعالیت های عمده مهندسی مخابرات گرایش سیستم، طراحی فلیترهای مختلفی است که می توانند امواج مزاحم شامل صوت یا پارازیت را از امواج اصلی تشخیص و آنها را حذف کرده و تنها امواج اصلی را از آنتن دریافت کنند. گفتنی است که امروزه با توسعه مخابرات بی سیم، ارتباط نزدیکتری بین دو گرایش میدان و سیستم ایجاد شده است. برای نمونه در گوشی تلفن همراه ما هم تجهیزات مربوط به مدارهای مخابراتی و هم تجهیزات مربوط به فرستنده و هم آنتن گیرنده را داریم. از همین رو یک مهندس مخابرات امروزه باید از هر دو گرایش بخوبی اطلاع داشته باشد تا بتواند یک دستگاه بی سیم را طراحی کند." 

• گرایش کنترل

"اگر بخواهیم یک تعریف کلی از کنترل ارائه دهیم، می توانیم بگوییم که هدف این علم، کنترل خروجی های یک سیستم بر مبنای ورودی های آن و با توجه به شرایط ویژه و نکات مورد نظر طراحی آن سیستم می باشد." دکتر کمره ای در ادامه معرفی علم کنترل می گوید: "علم کنترل فقط در مهندسی برق مورد استفاده قرار نمی گیرد. بلکه در شاخه های دیگری از علوم مهندسی و حتی علوم انسانی کاربرد دارد. به عنوان نمونه کنترل فرآیند تصفیه نفت در یک پالایشگاه، کنترل عملکرد یک نیروگاه برق، سیستم کنترل ناوبری یک کشتی و یا کنترل تحولات و تغییرات جمعیتی نمونه های متنوعی از کاربرد علم کنترل می باشد. گفتنی است که گرایش کنترل دارای زیر بخش های متنوعی مانند کنترل خطی، غیرخطی، مقاوم، تطبیقی، دیجیتالی، فازی و غیره است." دکتر جبه دار نیز با اشاره به اینکه گرایش کنترل منحصر به مهندسی برق نمی شود، می گوید: "در رشته های مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی هوافضا، مهندسی سازه و مهندسی های دیگر نیز ما شاهد علم کنترل هستیم اما نوع سیستم کنترلی در هر رشته مهندسی متفاوت است. برای مثال در مهندسی مکانیک نوع کنترل، مکانیکی و در مهندسی شیمی براساس فرآیندهای شیمیایی است. اما در کل هدف مهندسی کنترل، طراحی سیستمی است که بتواند عملکرد یک دستگاه را در حد مطلوب حفظ کند. دکتر جبه دار در ادامه درباره فعالیت های دیگر مهندسی کنترل می گوید: "خودکار کردن یا اتوماتیک کردن خط تولید، یکی دیگر از فعالیت های مهندسی کنترل است. یعنی مهندس کنترل می تواند به گونه ای خط تولید را هماهنگ و کنترل کند که محصول تولید شده طبق برنامه تعیین شده و با بهترین کیفیت به دست آید."

نظر یادت نره عزیز

دیدم این مطلب گفتم شما هم اونو بخونین

سیستمهای کنترل تردد  : 

شامل مرکز کنترل SMART RIO -  RIO-کارتخوان مغناطیسی-انواع قفل

مکانیکی-لوله فنر  هدایت کابل-کلید فشاری و سیستم اعلام خطر.

مراکز کنترل مغز سیستم بوده و کلیه اطلاعات و فرمانهای لازم از طریق کامپیوتر

  حافظه آنها تعریف و برنامه ریزی می شوند . همچنین فرمانهای لازم به باز

 شدن درب و یا قطع  سیتسمهای  جانبی اعلام خطر نیز توسط آنها صورت می گیرد.

 مراکز کنترل در داخل خود دارای باطری می باشند که درمواقع اضطراری برق

 مورد نیازسیستم  وقفلها را تامین می کند.حال در مورد سیستم  توضیح می دهیم.

 کارتخوان:

 قسمتی از سیستم می باشد که در کنار درب نصب شده و وظیفه دریافت و

 انتقال اطلاعات  مربوط  به کد کارت و کد شناسایی شخصی PINCODE  

 یا کد مشترک عمومی  COMMON CODE   به مراکز کنترل عهده دار می باشد.

انواع کارتخوان:

الف:کارتخوان مغناطیسی  MAGNETIC READER

که از معمولترین نوع کارتخوانهاست دارای صفحه کلیدی جهت دریافت کد

 شناسایی شخصی ویا کد مشترک عمومی برای باز کردن درب می

 باشد .کارت مخصوص این نوع کارتخوان دارای نوار مغناطیسی در پشت خود

می باشد که حاوی کد مربوطه بوده ودر مقابل میدانهای مغناطیسی حساس می باشد.

 ب :کارتخوان ویگاند: کاملا ظاهری شبیه به کارتخوان مغناطیسی را داشته

 ولی از ضریب اطمینان بسیار بالاتری برخوردار است .کارت مخصوص این نوع

 کارتخوان بدون نوار مغناطیسی و غیر قابل کپی است در نتیجه در مقابل

 میدانهای مغناطیسی حساسیت نخواهد داشت.

 ج:کارتخوان از راه دور :

 با نزدیک شدن کارت مخصوص به آن, کارت را می خواند. این نوع

 کارتخوان در محلهایی استفاد ه می گردد که کارتخوان نباید در دید قرار گیرد

 و یا بعلت تردد زیاد نیاز به سرعت عمل بیشتری می باشد. در اکثر موارد داشتن

 کارت بر روی سینه جهت فعال نمودن این نوع کارتخوان کافی است.

 نرم افزار: سیتسم در دو محیط DOS وWINDOS قابل اجرا

بوده و استفاده  از آن به نحوی است که برای اپراتور بسیارساده و مطمئن می باشد.یکی از

 روشهای معمول سری نرم افزارهای جانبی RITA  ونرم افزارهای

HOTO VIEW می باشد. این برنامه جهت نمایش عکسهای ثبت شده  پرسنل در هنگام

 کشیدن کارت آنها برای مقایسه با تصویردوربین نصب شده برای کنترل تردد

 افراد  از درب مورد نظر استفاده می شود.با نصب دوربین در مدخل ورودی

 یک  درب مجهز به کارتخوان, تصویر دوربین را باید با افرادی که از درب

 وارد می شوند , کنترل نمود و در صورت مغایرت  تصاویر, اپراتور می تواند

 زنگ خطر را به صدا در آورد و همچنین درب را بسته نگه دارد .

 نرم افزار جانبی :   DOOR STATUS

 این برنامه جهت نمایش وضعیت هر درب بصورتی است که رنگ سبز نشان

 دهنده درب همیشه باز رنگ زرد علامت باز شدن  درب بصورت مجاز و

 رنگ قرمز نشان دهنده وضعیت خطر مانند باز ماندن درب ویا باز شدن غیر

 مجاز آن می باشد و در حالت عادی هر درب به رنگ خاکستری و نشان 

 دهنده بسته بودن آن می باشد. همچنین نرم افزارهای جانبی دیگر از قبیل کلید

 فشاری که برای خارج شدن سریع معمولا" در سمت  داخلی  قسمت محافظت

 شده به کار  می رود و با زدن شستی در باز شده و بعد از خروج فرد, با فنری

 که به درب متصل است, درب  بسته می شود.

سیتسمهای اعلام خطر ACCESS CONTROL

الف:شناسگر شکستن شیشهDETECTOR PASSIVE

GLASSBREAK

   از این شناسگر برای شیشه بانکها- مراکز دولتی وساختمانهای مهم استفاده می

 شود ودر صورت ضربه  زدن به شیشه این شناسگر وارد عمل شده وآژیر مربوطه به صدا در می آید.

 ب:شناسگر مغناطیسی درب      MAGNETIC

CONTACTS

 این شناسگر که دارای نوار مغناطیسی است در صورت ضربه زدن به درب وارد عمل می شود.

ج:شناسگر مادون قرمز:    

 در صورت فعال کردن این شناسگر هر چیزی که از مقابلش عبور کند وارد

 عمل می شود.این شناسگرها به CONTROL UNIT وصل می شوند و

 توسط مرکز کنترل تحت نظارت اپراتور قرار می گیرند.علاوه بر این شناسگرها

 شناسگر لرزشVIBRATION DETECTOR  می باشدکه موارد استفاده

 آن روی درها-پنجره ها –دیوارها و سقف می باشد.

نظر یادت نره . با تشکر محمد فدایی باش